Συστημική προσέγγιση

Η Συστημική προσέγγιση βασίζεται στη Γενική Θεωρία των Συστημάτων, η οποία αρχικά αναπτύχθηκε στο πεδίο της Μηχανικής και στη συνέχεια βρήκε εφαρμογές στην Οικονομία, τη Βιολογία και την Πληροφορική. Η θεωρία αυτή, παράλληλα, αξιοποιήθηκε και στην επιστήμη της Συμβουλευτικής και της Ψυχοθεραπείας.

Το 1968, ο Αυστριακός βιολόγος Ludwig von Bertalanffy διατύπωσε την άποψη ότι τα ζωντανά συστήματα είναι ανοικτά, δηλαδή ανταλλάσσουν πληροφορίες, ύλη και ενέργεια με το περιβάλλον τους. Αυτή η αλληλεπίδραση θεωρείται ζωτικής σημασίας για τη διατήρηση και την εξέλιξή τους.

Σύστημα, σε αυτό το πλαίσιο, ορίζεται ως ένα σύνολο στοιχείων που αλληλοεπηρεάζονται και αλληλοεξαρτώνται. Κάθε αλλαγή σε ένα από τα στοιχεία του συστήματος προκαλεί μεταβολές στο σύνολό του.

Παραδείγματα συστημάτων αποτελούν η οικογένεια, η ομάδα εργασίας, το σχολείο κ.ά. Στην περίπτωση της οικογένειας, τα μέλη της αλληλοεπηρεάζονται και αλληλοεξαρτώνται. Συνεπώς, ένα ψυχικό νόσημα ενός μέλους δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ατομική υπόθεση, αλλά ως ένα ζήτημα που αφορά ολόκληρη την οικογένεια. Ομοίως, κάθε πρόβλημα, σύμπτωμα ή δυσκολία που εκδηλώνεται σε ένα άτομο πρέπει να ερμηνεύεται μέσα από την αλληλεπίδραση και την αλληλεξάρτησή του με το σύστημα στο οποίο ανήκει.

Πιο συγκεκριμένα, η Συστημική-Οικογενειακή προσέγγιση δεν εξετάζει το πρόβλημα ενός ατόμου ως μεμονωμένη οντότητα, αλλά ως μέρος ενός ευρύτερου συνόλου. Για παράδειγμα, ένα σύμπτωμα που εκδηλώνεται από ένα παιδί ενδέχεται να αντικατοπτρίζει τη δυσλειτουργία στις σχέσεις των υπόλοιπων μελών της οικογένειας. Έτσι, ο ειδικός ψυχικής υγείας επικεντρώνεται στην οικογένεια ως σύνολο και όχι μόνο στο σύμπτωμα του παιδιού. Καθώς οποιαδήποτε αλλαγή σε ένα μέλος του συστήματος επηρεάζει ολόκληρο το σύστημα, ο Συστημικός θεραπευτής μπορεί να παρέμβει είτε σε ένα μέλος, είτε στο ζευγάρι, είτε σε όλη την οικογένεια, επιτυγχάνοντας ισορροπία ή και επίλυση των προβλημάτων.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Bertalanffy, L. (1968).General System Theory: Foundations, Development and Application. New York: Brazillier,

Goldenberg, I., & Goldenberg, H. (2005). Οικογενειακή Θεραπεία. Μια  Επισκόπηση. Αθήνα: Ελλην.

Watzlawick, P., Bavelas, J., B. & Jackson, D. (2005). Ανθρώπινη επικοινωνία και οι επιδράσεις της στη συμπεριφορά. Ελληνικά Γράμματα.